اميد در آينده اقتصاد ايران
(یادداشت در روزنامه ایران تاریخ 1394/1/15)
با به نتیجه رسیدن مذاکرات با گروه 1+5 و نهایی شدن جزئیات آن میتوان به آینده اقتصادی کشورمان بیش از گذشته خوشبین و امیدوار بود.در بحث اقتصاد دو جنبه وجود دارد یک بحث آن مربوط به تحریمها است که به واسطه بحث هستهای ایران ایجاد شد. اما جنبه دیگر مباحث و مشکلات داخلی است. ایران سالیان متمادی است که در درون خود با چالشهای متعددی روبهرو است و این موارد هیچ ارتباطی با تحریم ندارند. به عنوان مثال در بحث نظام مالیاتی و فرار مالیاتی که صورت میگیرد، ساختار و سیاست پولی و مالی کشور، صادرات و واردات، نظام تعرفهای و فساد اقتصادی نمیتوان رابطه کاملاً مستقیمی با تحریمها پیدا کرد و از سالهای دور این چالشها وجود داشته است. رفع موارد عنوان شده نیازمند بازنگری و طراحی برخی از قوانین و اجرا شدن قانون است.
در بحث فساد اقتصادی دولت باید قاطعیت بیشتری داشته باشد تا دیگر شاهد تکرار آن نباشیم. بنابر این از آنجا که به صورت سنتی برخی از مشکلات اقتصادی وجود داشته است و اگر تحریمها هم به صورت کامل برچیده شود قطعاً مشکلات اقتصادی داخل حل نخواهد شد. از اینرو ضمن قدردانی از تیم مذاکره کننده ایران باید به این مطلب اشاره شود که دولت یازدهم باید برای مسائل داخلی تمام هم و غم خود را بگذارد.آقای روحانی نشان داد که تیم وزارت امور خارجه او میتواند در بحث بین الملل چالشها را پشت سر بگذارد حال با کمک سایر وزرا و بانک مرکزی باید برای حل معضلات اقتصادی کشور برنامههایی را تدوین کند که بتواند جهش اقتصادی را سبب شود.به هر ترتیب اتفاقهای چند سال اخیر باعث شد که ایران عقب بماند و از این رو با اجرایی شدن برنامهها میتوان به رشد اقتصادی دست یافت. تا قبل از به نتیجه رسیدن مذاکرات موجی از نااطمینانی در کشور وجود داشت و مردم شرایط خوبی را برای سال جاری نمیدیدند.
اما به نتیجه رسیدن مذاکرات سبب شد که امید دوبارهای در بین مردم ایجاد شود و حتی نگاه مردم به دولت یازدهم بهبود بیشتری پیدا کند به گونهای که مردم به وعدههای دولت اطمینان پیدا کردند و این یک سرمایه برای دولت است. یکی از اتفاقهای خوبی که به واسطه مثبت شدن مذاکرات رخ میدهد ورود سرمایه گذاران خارجی به ایران است. در حال حاضر بستر سرمایه گذاری خارجی مناسب شده است و کشورهایی که سال گذشته شرط حضور خود را در روند مذاکرات میدانستند امسال حضور پررنگی در ایران خواهند داشت. تغییر در رفتار مردم نیز اتفاق دیگری است که روی میدهد و ترس از آینده در مردم کاهش پیدا میکند. سومین موضوعی که در پی به نتیجه رسیدن مذاکرات اتفاق میافتد متعادل شدن قیمت ارز است.بعضی کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی در بررسیهای خود به این موضوع رسیده بودند که قیمت ارز به دلایل سیاسی بالاتر از قیمت تعادلی بازار بود. از اینرو معتقدم که قیمت ارز کاهش پیدا خواهد کرد. البته باید این موضوع را هم به دولت هشدار دهیم که مراقب کاهش ناگهانی قیمت ارز باشد. رخدادهای مهم سیاسی باعث میشود که برخی از بخشها به صورت هیجانی کاهش قیمت را تجربه کنند. لذا دولت میتواند با توجه به این امر به مدیریت بازار ارز بپردازد تا به صورت غیر واقعی کاهش پیدا نکند. چرا که این امر ممکن است به اقتصاد و به خصوص صادرات کشور صدمه زند. برداشته شدن تحریمها روحیه امید را در بین مردم و مسئولان را تقویت میکند اما نمیتواند جلوی فساد اقتصادی و سیاستهای ضعیف پولی و مالی را بگیرد.
با اعلام تفاهم بین کشورهای 1+5 به صورت ترکیبی اتفاقهایی رخ میدهد.کاهش قیمت جهانی طلا، نفت و البته افت موقتی قیمت ارز در کشور که در پی آن ارزش پول ملی افزایش پیدا میکند را شاهد خواهیم بود اما دولت باید مانند سال گذشته مقتدرانه حرکت و به نحوی تصمیمگیریکند که ایران مجدداً کشوری وارد کننده نشود و صادرات جایگاه ویژهای داشته باشد. به بیان واضح تر با کاهش قیمت ارز، ایران نباید مزیت صادراتی خود را از دست بدهد. لذا حفظ روند تعادلی قیمت ارز بسیار حائز اهمیت است. بر این اساس وزارت اقتصاد و بانک مرکزی میتوانند به بهترین شکل بازار را مدیریت کنند.
در نتیجهگیری صحبتها باید بگویم که آثار مطلوب به نتیجه رسیدن مذاکرات هستهای به صورت کوتاه مدت نمایان میشود اما برای ادامه دار بودن آن نیازمند برنامه ریزی دقیق و حل چالشهای داخلی هستیم. ایران ظرفیت یک رشد اقتصادی پیوسته را دارا است. این جهش با توجه به پتانسیلهای کشور دور از ذهن نیست لذا با رونق سرمایه گذاری و رغبت سرمایه گذاران داخلی برای سرمایه گذاری و توسعه فعالیتها ضمن ایجاد اشتغال شاهد افزایش نرخ رشد اقتصادی خواهیم بود.